Nhắc đến sự phát triển của smartphone thì phải nhắc đến những tính năng từng được xem là thời thượng, sử dụng rộng rãi và đánh giá rất cao.
Một số chúng tồn tại rất lâu, một số nhanh chóng bị lãng quên vì thiếu phổ biến hoặc không mấy hữu dụng. Sau đây hãy nhìn lại 5 trong số rất nhiều tính năng đang dần bớt phổ biến, thậm chí là biến mất trong thế giới smartphone hiện nay, tổng hợp từ trang công nghệ AndroidAuthority.
Bàn phím vật lý
Quay lại thời kỳ thiết kế smartphone muôn hình vạn trạng còn màn hình cảm ứng điện dung chưa xuất hiện nhiều thì bàn phím vật lý trên smartphone là thứ cực kỳ phổ biến với các thiết bị tiêu biểu như dòng T-Mobile Sidekick, Palm Pre hay BlackBerry. Đi đâu cũng gặp bàn phím vật lý.
Ngay cả khi những thiết bị với màn hình cảm ứng điện dung xuất hiện, bàn phím vật lý vẫn tiếp tục tồn tại, nhưng chính màn hình cảm ứng là thứ đã “giết chết” bàn phím vật lý. Rất nhiều thiết bị Android phổ biến như Motorola Droid, T-Mobile G1/G2 vẫn duy trì cụm phím QWERTY vật lý, nhưng nó không thể tồn tại lâu hơn nữa.
Qua thời gian, màn hình cảm ứng ngày càng nhạy hơn, từ đó người dùng có thể dễ dàng nhập liệu nhanh chóng với màn hình cảm ứng mà không cần đến những nút bấm vật lý nhỏ xíu. Smartphone ngày càng mỏng hơn, đó cũng là lý do bàn phím vật lý phải “hy sinh”.
Tuy nhiên, vẫn còn vài người thích cảm giác bấm phím vật lý, đó là lý do một số thiết bị như BlackBerry KEYone, dù chạy Android nhưng vẫn sở hữu cụm phím QWERTY quen thuộc. Dù vậy, thay vì là tính năng cần phải có thì giờ nó chỉ phục vụ một số đối tượng người dùng nhất định, và chắc chắn KEYone không thể “hồi sinh” lại thời kỳ huy hoàng của bàn phím vật lý như quá khứ.
Trackball/Trackpad
Màn hình cảm ứng điện dung đã thực sự thay đổi cách thức tương tác và sử dụng smartphone, ngoài bàn phím vật lý thì một tính năng khác cũng vì màn hình điện dung mà biến mất, đó là trackball và trackpad. Khi chưa có màn cảm ứng, trackball đóng vai trò rất quan trọng giúp chúng ta điều hướng, điều khiển thiết bị một cách chính xác và nhanh chóng so với d-pad (phím điều hướng 4 hoặc 5 chiều). Nhiều dòng BlackBerry như Bold, Pearl hay dòng T-Mobile Sidekick là một trong những chiếc smartphone phổ biến nhất có trackball vào thời điểm ấy.
Theo Android Authority, cũng giống bàn phím vật lý thì trackball vẫn tiếp tục tồn tại một thời gian khi màn hình cảm ứng điện dung xuất hiện, nhưng vai trò của nó có phần khác đi so với những thiết bị không có màn cảm ứng. Nhiều thiết bị Android đời đầu như T-Mobile G1 hay Nexus One đều có trackball. Màn hình cảm ứng trở thành khu vực điều khiển chính, còn trackball lúc này chỉ hữu dụng trong một số trường hợp ngón tay có thể chạm không chính xác như khi chỉnh vị trí con trỏ văn bản.
Trackpad cũng chịu chung số phận với trackball dù cũng có nhiều dòng HTC như Legend hay Droid Incredible và cả BlackBerry đều trang bị chúng.
Khi một thiết bị có màn hình cảm ứng thì tác dụng của trackball không còn quan trọng như trước. Ngón tay đã trở thành công cụ điều khiển chính vừa nhanh vừa đơn giản, phần mềm điện thoại cũng ngày càng đáp ứng tốt các hành động như cắt dán, di chuyển vị trí con trỏ với ngón tay, cuối cùng thì trackball hay trackpad đã trở thành thứ vô dụng.
Loa mặt trước
Khi nhắc đến thiết kế bố trí loa ngoài ở mặt trước, chắc chắn bạn sẽ nghĩ đến HTC với chiếc HTC One thế hệ đầu tiên ra mắt năm 2013.
Nhà sản xuất Đài Loan vẫn tiếp tục duy trì thiết kế này nhiều năm sau, đến HTC 10 thì không còn nữa. Hãng cũng mang thiết kế này lên dòng Desire tầm trung, thời gian đó có nhiều hãng khác bắt đầu đưa loa ngoài ra mặt trước như Motorola với dòng X hay Nexus 6/6P,…
Đến năm 2016, xu hướng này bắt đầu “giảm nhiệt”. Flagship HTC 10 và dòng Pixel cũng do HTC sản xuất đã không còn tính năng này như dòng Nexus của 2 năm trước. Hiện chỉ còn Sony vẫn trung thành với thiết kế này, đơn cử như flagship Xperia XZ Premium mới nhất vẫn có loa ở mặt trước.
Có nhiều lý do khác nhau khiến tính năng này không còn được ưa chuộng. Nhiều người cảm thấy thích thú với nó, nhưng một số khác lại không. Các nhà sản xuất lớn như Samsung, LG hay Apple chưa bao giờ đưa loa ngoài ra mắt trước và họ đã tạo ra một số tính năng phổ biến hơn. Samsung và LG đang thiết kế smartphone với viền màn hình siêu mỏng, đó chắc chắn sẽ là xu hướng mới trong năm nay và những năm sau đó.
Những hình ảnh rò rỉ mới nhất của Google Pixel 2 cho thấy nhiều khả năng loa mặt trước sẽ trở lại, nhưng điều đó không có nghĩa nó sẽ phổ biến như trước.
Pin tháo rời
Có thể khẳng định thiết kế pin dễ tháo rời không còn được quan tâm nữa. Samsung và LG là hai công ty lớn nổi tiếng “trung thành” với thiết kế này trong thời gian rất dài, song giờ đây khi thiết kế nguyên khối (unibody) trở thành xu hướng mới thì thiết kế pin tháo rời cũng chấm dứt. Trừ khi tìm mua những chiếc smartphone cực kỳ rẻ tiền, hầu hết các thiết bị tầm trung và cao cấp hiện nay đều có thiết kế nguyên khối, tức chuyện tháo pin không còn dễ như trước.
Kháng nước và bụi có thể là tính năng “giết chết” thiết kế pin tháo rời. Việc làm mặt lưng kín với thân máy giúp thiết bị chống nước tốt hơn so với nắp lưng tháo rời. Samsung từng làm thiết kế chống nước với các thiết bị tháo pin như Galaxy S4 Active hay Galaxy S5, nhưng chúng đòi hỏi người dùng phải cẩn thận che kỹ các nắp, gắn kỹ nắp lưng nếu không muốn mất tác dụng kháng nước. Thậm chí khi đã gắn chặt, nước vẫn dễ tràn vào máy gây hư hỏng so với nguyên khối hoàn toàn.
Pin tháo rời vẫn có ưu điểm vì bạn có thể thay pin nhanh chóng, có một viên pin dự phòng để thay thế luôn là giải pháp hoàn hảo, nhưng sau này khi sạc nhanh hay pin dự phòng phổ biến thì việc tháo rời pin cũng không mấy cần thiết.
Jack tai nghe 3.5mm
Từ năm ngoái, việc loại bỏ cổng 3.5mm đã được bàn tán rất nhiều. Dù smartphone với cổng cắm 3.5mm vẫn còn nhiều lắm, nhưng không thể phủ nhận việc nó sẽ bị loại bỏ nhiều hơn trong tương lai.
Lý do lớn nhất, tất nhiên là việc chuyển sang chuẩn USB Type-C, được dự đoán sẽ là cổng kết nối thay thế tất cả mọi cổng phổ biến hiện nay. Nhiều nhà sản xuất như HTC, Motorola, Apple hay Xiaomi (Trung Quốc) đều đã loại bỏ jack 3.5mm trên các mẫu flagship mới nhất của mình, và chuyện Samsung hay LG loại bỏ nó chỉ là vấn đề thời gian.
Những tính năng khác
Ngoài 5 tính năng đơn cử trên, không thể không nhắc đến một số tính năng khác cũng dần biến mất trên smartphone.
Còn nhớ cổng hồng ngoại chứ? Nó từng được trang bị trên HTC, Samsung, LG hay Xiaomi nhưng bây giờ đang ngày càng ít xuất hiện hơn. Hồng ngoại là công nghệ tương đối cũ, vậy nên trang bị chúng trên những thiết bị hiện đại dường như không còn cần thiết, trừ khi người dùng có nhu cầu điều khiển TV, đầu đĩa hay máy lạnh từ xa, song ngày càng nhiều thiết bị điện tử có tính năng điều khiển bằng Wi-Fi hay Bluetooth rồi.
Nếu không biết công nghệ 3D, đó không phải lỗi của bạn vì tính năng này tồn tại không quá lâu, từng xuất hiện trên HTC Evo 3D hay LG Optimus 3D. Chúng có màn hình 3D, thậm chí là camera kép giúp quay và hiển thị những nội dung 3D ngay trên máy. Thực sự đây là những tính năng “đi trước thời đại”, và lý do tại sao nó thất bại cũng có thể đoán được vì TV 3D hay các nội dung 3D cũng thất bại.
